Master Moeder I

Er ís een opleiding tot moeder. Een heel grote opleiding waar iedereen die een kind baart, of eigenlijk al eerder automatisch wordt ingeschreven. Hoewel groot, is de opleiding kleinschalig van opzet; elke student krijgt haar eigen opleider. Deze docent opleider is over het algemeen streng en hardvochtig. Niet altijd direct, sommige studenten merken weinig tot niets van zijn aanwezigheid tot die niet meer ontkent kan worden. Anderen echter zijn al snel letterlijk ziek van zijn bestaan. 

Op zeker moment krijgt elke student echter met de opleider te maken en meestal blijkt deze veeleisend. Alle aandacht van de student wordt naar de opleiding getrokken. De gedragsverandering die verlangd wordt, is voor sommige studenten groter dan voor anderen. Elke student merkt echter zaken op die haar teveel worden. Uit de opleiding stappen is echter niet meer mogelijk; de docent is dwingend op dit punt. Veel studenten kunnen echter de druk van de opleiding niet aan, niet zelden overwegen zij drastische maatregelen als fysiek geweld jegens hun opleider. Sommige gaan daar ook daadwerkelijk toe over.

Is de start van de opleiding niet duidelijk, nog minder concreet zijn de doelen en competenties die behaald moeten worden. Wat maakt iemand tot een goede, competente moeder? Het curriculum staat niet vast, de eindtermen zijn niet omschreven en deze lijken ook per opleider sterk te verschillen.  Dat maakt het voor de student niet eenvoudig. Gelukkig is er veel literatuur over de functie te vinden en ook is internet een bron van informatie. Daarnaast krijgt de student tijdens de opleiding te maken met vele adviseurs die de student willen ondersteunen en begeleiden met adviezen op allerlei fronten. Dat deze adviseurs elkaar en de overige informatie tegenspreken, is echter meer regel dan uitzondering, wat de verwarring over de te bereiken einddoelen niet minder maakt.

Vooral de eerste periode van de opleiding is zwaar, als de opleider echt alle aandacht van de student opeist. De student moet uiteindelijk zelf uitvinden wat voor haar en de opleider de beste omgangsvorm is. Daar dit meestal een lange periode is van trail and error, kunnen momenten van vooruitgang, frustrerende vertraging en schijnbare achteruitgang elkaar afwisselen. Dat maakt de student vaak oververmoeid en onzeker en daardoor gevoelig voor invloeden van allerlei al dan niet goedbedoelde hulp.

Veel adviezen van buitenstaanders zijn vreemd genoeg gebaseerd op het idee dat het het beste is níet naar de opleider te luisteren. Veel mensen lijken ervan overtuigd dat de bedoelingen van de opleider kwaadwillend zijn;

‘Als je nu toegeeft, lopen ze later over je heen’

‘Als je daaraan gaat beginnen, krijg je dat er later niet meer uit.’

‘Daar ga je later spijt van krijgen’

Uitzonderingen daargelaten, weet de opleider meestal goed wat nodig is voor de ontwikkeling van de student, zijn eigen ontwikkeling en die van hun relatie. Het is daarom belangrijk dat de student het vertrouwen krijgt in de opleider en in haar eigen instincten. Als zij die durft volgen en de aanwijzingen van de opleider leert begrijpen en volgen, zal deze periode over het algemeen soepeler verlopen.

Hoewel de opleiding intensief is, lang duurt (een studieloopbaan van 18 jaar of langer is geen uitzondering) en bovendien een belangrijk maatschappelijk doel dient, wacht aan het einde geen diploma en zelfs geen maatschappelijke waardering. Ook gedurende de opleiding zullen vrienden noch werkgevers onder de indruk zijn van de prestaties en studieresultaten. De student zal slechts waardering krijgen voor het onopvallend houden van haar opleiding. Student en opleider worden geacht lange tijd van elkaar gescheiden te zijn. De studie komt dan vaak neer op de nachten en weekenden, wat weer vermoeidheid of stress kan veroorzaken bij beiden. Het is daarom belangrijk dagelijks een moment in te stellen voor de studie. Even afstemmen hoe het ermee staat of plannen voor de komende tijd doorspreken kan al voldoende zijn om de studielast in incourante uren te verminderen.

Aandacht van buiten de opleiding komt meestal slechts dan, wanneer de opleiding tot problemen leidt en de relatie van opleider en student verstoort raakt. Soms ziet een student niet dat de opleider naar een ander studieniveau gaat, soms gaat de student ook te snel naar een ander niveau. De opleider zal dan over kunnen gaan tot grovere manieren om de aandacht naar de opleiding terug te krijgen.

De student wordt dan door andere betrokkenen aangesproken op haar ‘falen’ in de opleiding. Ook dan komen de eerder genoemde adviseurs op de proppen met vele, elkaar vaak tegensprekende adviezen. Omdat hier vaak dwingende krachten aan te pas komen, is het voor de student lastig aandacht te houden bij haar doel; het voltooien van de opleiding, het oppikken van signalen van de opleider en het volgen van eigen instincten. Als dit in de eerste periode goed getraind is, zal dat in voorkomende gevallen vruchten afwerpen.

Ook op waardering van de opleider zelf hoeft de student niet te rekenen; na jaren van inspanning en intensieve samenwerking, volgt er geen feestelijke diploma uitreiking of afsluitend examenfeest; een leeg nest is wat de student rest.

Toegegeven; de opleiding is zwaar en intensief, bij tijd en wijle uitermate frustrerend en over het algemeen deprimerend ondergewaardeerd. Toch is het een opleiding die ik iedereen kan aanraden. Niet alleen wordt je er een sterker en beter mens van, ook lever je een bijdrage aan de toekomst. En hoewel er geen diploma aan vast zit is het resultaat in veel gevallen zichtbaar en tevreden stemmend.